piątek, 24 czerwca 2016
czwartek, 23 czerwca 2016
niedziela, 12 czerwca 2016
Polska - Irlandia Płn 1:0
Bawię się ze stroną UEFA w europredictor, jak do tej pory nie przewidziałam żadnego z wyników. Właśnie - do tej pory ;D Postawiłam Jokera na dzisiejszy wynik ;)
Link: tutaj
Link: tutaj
sobota, 11 czerwca 2016
czwartek, 9 czerwca 2016
niedziela, 5 czerwca 2016
Święty Stanisław Papczyński
Dzisiaj kanonizacja ojca Stanisława Papczyńskiego, spowiednika króla Jana Sobieskiego.
Następny etap w życiu „niewolnika Maryi”, jak sam o sobie mówił Papczyński, rozpoczął się w marcu 1661 r. Wtedy to w Brzozowie koło Krosna otrzymał z rąk bpa Stanisława Sarnowskiego święcenia kapłańskie. Przez pewien czas pracował jako wykładowca retoryki, ale na tym nie poprzestał. Poświęcił się kaznodziejstwu i posłudze w konfesjonale. Najsłynniejszym z jego penitentów był nuncjusz apostolski Antoni Pignatelli, późniejszy papież Innocenty XII.
O. Stanisław Papczyński urodził się w chłopskim domu 18 maja 1631 r. w
Podegrodziu. Nadano mu imię Jan. Nie wyróżniał się niczym szczególnym,
kiedy pasał ojcowskie stada na łąkach nieopodal domu rodzinnego. Miał
kłopoty z opanowaniem czytania i pisania. Jednak, jak już
niejednokrotnie stwierdzono, siła i wielkość człowieka nie w tym leżą,
czego nie może, lecz w tym, czego dokona mimo wielu przeciwności.
Dlatego też warto wspomnieć, że z dziecka, któremu nauka przychodziła z
trudem, wyrósł młodzieniec kończący z powodzeniem szkoły, głównie
kolegia jezuickie w Nowym Sączu, Jarosławiu, Podolińcu, Lwowie i Rawie
Mazowieckiej. W wieku 23 lat Jan Papczyński był młodym, wykształconym
człowiekiem ze wspaniałymi perspektywami na przyszłość. Rodzice
wyszukali mu piękną, posażną kandydatkę na żonę. On jednak marzył o
czymś zupełnie innym. W lipcu 1654 roku opuścił dom rodzinny. Przyjął
habit w zakonie pijarów i otrzymał imię Stanisław od Jezusa Maryi. Po
roku udał się na studia teologiczne do Warszawy, gdzie 22 lipca 1656
roku złożył śluby zakonne.
Następny etap w życiu „niewolnika Maryi”, jak sam o sobie mówił Papczyński, rozpoczął się w marcu 1661 r. Wtedy to w Brzozowie koło Krosna otrzymał z rąk bpa Stanisława Sarnowskiego święcenia kapłańskie. Przez pewien czas pracował jako wykładowca retoryki, ale na tym nie poprzestał. Poświęcił się kaznodziejstwu i posłudze w konfesjonale. Najsłynniejszym z jego penitentów był nuncjusz apostolski Antoni Pignatelli, późniejszy papież Innocenty XII.
Rok 1670 był rokiem przełomowym w życiu Stanisława Papczyńskiego. W tym
czasie opuścił on zakon pijarów. Dlaczego zrezygnował z życia wśród
braci, którzy przez 14 lat byli jego rodziną? Założyciel Zgromadzenia
Księży Marianów uważał, że niektórzy z pijarów odstąpili od pierwotnej
gorliwości w zachowywaniu ślubów, że zbyt wiele swojego czasu poświęcali
na doczesne przyjemności. On sam ponowił przyrzeczenie trwania w
ścisłym zachowywaniu rad ewangelicznych. We wrześniu 1671 r. przywdział
biały habit mający symbolizować nieskalaną czystość Matki Bożej. Chciał
Ją naśladować do końca życia. Pragnął założyć zakon męski poświęcony
czci Maryi Panny Niepokalanej. Zostaje pierwszym zakonodawcą w Polsce.
Realizacja tego pragnienia zajęła mu następnych kilkanaście lat.
W przygotowanej przez siebie regule napisał: „Wierzę we wszystko, w co wierzy święty Kościół rzymski…, a przede wszystkim wyznaję, że Najświętsza Matka Boża Maryja została poczęta bez zmazy pierworodnej”, choć w owym czasie ta prawda nie była jeszcze uroczyście zdefiniowana jako dogmat wiary. Drugi istotny punkt w projekcie reguły był związany z mistycznymi przeżyciami założyciela Zgromadzenia Księży Marianów, dotyczącymi wstawiennictwa za zmarłych. Swoim współbraciom zalecał: „Módlcie się bracia za dusze czyśćcowe, bo nieznośnie cierpią męczarnie”. Wiedział, że wielu żołnierzy umiera bez pojednania z Bogiem. Zdawał sobie sprawę także z tego, że wielka rzesza ludzi umierała wskutek częstych epidemii. Głosił, że obowiązkiem chrześcijanina jest dopomagać im modlitwą. Swoim współbraciom wyznaczył także inne zadania apostolskie. Chciał, by wspierali proboszczów w słuchaniu spowiedzi i głosili kazania wśród grup najbardziej zaniedbywanych pod względem religijnym.
W przygotowanej przez siebie regule napisał: „Wierzę we wszystko, w co wierzy święty Kościół rzymski…, a przede wszystkim wyznaję, że Najświętsza Matka Boża Maryja została poczęta bez zmazy pierworodnej”, choć w owym czasie ta prawda nie była jeszcze uroczyście zdefiniowana jako dogmat wiary. Drugi istotny punkt w projekcie reguły był związany z mistycznymi przeżyciami założyciela Zgromadzenia Księży Marianów, dotyczącymi wstawiennictwa za zmarłych. Swoim współbraciom zalecał: „Módlcie się bracia za dusze czyśćcowe, bo nieznośnie cierpią męczarnie”. Wiedział, że wielu żołnierzy umiera bez pojednania z Bogiem. Zdawał sobie sprawę także z tego, że wielka rzesza ludzi umierała wskutek częstych epidemii. Głosił, że obowiązkiem chrześcijanina jest dopomagać im modlitwą. Swoim współbraciom wyznaczył także inne zadania apostolskie. Chciał, by wspierali proboszczów w słuchaniu spowiedzi i głosili kazania wśród grup najbardziej zaniedbywanych pod względem religijnym.
Dzień 24 października 1673 r., w którym bp Jacek Święcicki
zatwierdził istnienie młodej wspólnoty w Puszczy Korabiewskiej w oparciu
o „Regułę życia” i swoje zalecenia powizytacyjne, przyjmowany jest jako
początek zgromadzenia. Bardzo ważną rolę w życiu rozwijającej się
wspólnoty odegrał bp Stefan Wierzbowski, który w roku 1677 powierzył jej
kościół Wieczerzy Pańskiej z przyległym klasztorem w Górze koło
Warszawy. Dwa lata później instytut ojca Papczyńskiego został erygowany
przez tegoż biskupa na prawie diecezjalnym. Wtedy to ojciec Papczyński
ruszył pieszo do Rzymu, by uzyskać również aprobatę papieską dla swojego
zgromadzenia. Pielgrzymka zajęła mu kilka miesięcy. Pobyt w Świętym
Mieście nie przyniósł oczekiwanych rezultatów, bo w tym czasie zmarł
papież Aleksander VIII, a po jego śmierci nastąpiło najdłuższe w XVII
wieku konklawe. Po pół roku pobytu w Rzymie ojciec Papczyński,
przynaglony niedomaganiami zdrowotnymi, wrócił do Polski, a do nowego
papieża skierował jednego z zakonników - ojca Joachima Kozłowskiego. On
to, po pokonaniu wielu przeciwności, uzyskał zgodę papieską. Ojciec
Święty Innocenty XII aktem „Exponi nobis nuper” ogłosił w 1699 r., że
marianie otrzymują Regułę Dziesięciu Cnót Najświętszej Maryi Panny i
przyłączeni zostają do zakonu franciszkanów reformatów. Ofiarowana
marianom reguła zgadzała się z tą, którą napisał ojciec Papczyński i
odpowiadała idei jego zakonu.
Ojciec Joachim wrócił do Polski z radosną nowiną wiosną 1701 r. Dnia 6 czerwca ojciec Papczyński na ręce nuncjusza apostolskiego złożył uroczyste śluby, a miesiąc później przyjął je od swoich współbraci.
Ojciec Joachim wrócił do Polski z radosną nowiną wiosną 1701 r. Dnia 6 czerwca ojciec Papczyński na ręce nuncjusza apostolskiego złożył uroczyste śluby, a miesiąc później przyjął je od swoich współbraci.
Błogosławiony Stanisław od Jezusa Maryi Papczyński zmarł 17 września
1701 r. w Górze Kalwarii już jako przełożony generalny zakonu marianów.
sobota, 4 czerwca 2016
Parafia Podegrodzie
Już jutro kanonizacja ojca Stanisława Papczyńskiego, trochę o jego parafii, która obchodziła 1000lecie.
Początki osady sięgają początków
chrześcijaństwa w Polsce. Potwierdzają to pośrednio wykopaliska
przeprowadzone przez Instytut Archeologii UJ w Krakowie. Potwierdzają
też istnienie z epoki przedchrześcijańskiej grodu z Naszacowicach nad
rzeką Słomka. Stary Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego podaje datę
1014 rok.
Choć jest to data raczej hipotetyczna,
to wiadomo, że w pierwszej połowie XIII w. była tu osada o charakterze
miejskim, przeniesiona następnie do Starego Sącza.
Miejscowość położona jest przy sławnej
historycznej drodze "Via Magna" z Węgier do Opatowca i Wiślicy, w
Kotlinie Sądeckiej. Nieopodal Poprad wpada do Dunajca. Podegrodzie to
dawna stolica Lachów Sądeckich.
Parafia Podegrodzie, która należy do
najstarszych w diecezji tarnowskiej, powstała prawdopodobnie w XI wieku.
Pierwsza wzmianka pochodzi z 1310 roku. Kardynał Zbigniew Oleśnicki w
1448 roku powierzył na stałe duszpasterstwo w parafii prałatowi
archidiakonowi kolegiaty św. Małgorzaty w Nowym Sączu. Od 1791 roku
ponownie w parafii rezydują proboszczowie.
W 1580 roku został przy parafii
ufundowany szpital przez Felicję Rolczankę, a przed rokiem 1596
zbudowano szkołę parafialną. Parafia Podegrodzie była niegdyś parafią
dość rozległą sięgającą od Gabonia po Wysokie. Dziś licząca ponad 4 tyś.
wiernych obejmuje: Gostwicę, Stadła, Wyglanowice, Naszacowice,
Juraszową, Rogi, Mokrą Wieś oraz Podegrodzie.
Kościół parafialny pod wezwaniem św.
Jakuba Apostoła Starszego, został zbudowany w latach 1830 - 1835 na
miejscu dawnego kościoła, który spłoną wraz plebanią w 1822 roku. Obecny
kościół konsekrował biskup tarnowski J. Pischtek 27 VIII 1835 roku. W
swej historii wielokrotnie był odnawiany, zwłaszcza przez ks. Józefa
Alberskiego. Obecnie, dzięki trosce ks. Proboszcza Józefa Wałaszka i
ofiarności parafian, kontynuowane są prace we wnętrzu świątyni, gdzie
została wykonana nowa polichromia.
Charakteryzując budynek obecnej świątyni
trzeba zaznaczyć, że jest to kościół późnoklasyczny, z cegły,
otynkowany, kryty blachą. Trzynawowy, halowy, z węższym prezbiterium
zamkniętym półkoliście, po którego bokach usytuowane są dwie symetryczne
kwadratowe przybudówki, mieszczące zakrystię i przedsionek. Od frontu
kwadratowa wieża, objęta wraz z dwoma pomieszczeniami po jej bokach
bryłą korpusu; z boku od pn. przybudowana czworoboczna kaplica. Wnętrze
nakryte sklepieniami kolebkowymi i żaglastymi ; poszczególne przęsła naw
wydzielone gurtami. Elewacja frontowa w części środkowej nieznacznie
zryzalitowana, zwieńczona trójkątnym gzymsowanym przyczółkiem,
rozczłonkowana czterema pilastrami, dekorowana pseudorustyką. Wieża
wtopiona częściowo w dach korpusu, o podziałach pseudorustykowych i
oknach ujętych pilastrami, zwieńczona hełmem baniastym z latarnią. Na
korpusie dachy wielospadowe, z niewielką czworoboczną wieżyczką na
sygnaturkę.
Jeśli chodzi o wnętrze świątyni i jej
wystrój, to w prezbiteriu znajduje się ołtarz główny klasycystyczny z
1865 roku (proj. Alojzy Pazdanowski); w nim obraz św. Jakuba Starszego
Apostoła namalowany w 2006 roku przez Kazimierza Twardowskiego, oraz
drugi obraz tego samego artysty, Niepokalane Poczęcie NMP.
Są także dwa boczne ołtarze, z przełomu XVII-XVIII wieku, które
zostały poddane gruntownej renowacji. Jeden z nich to ołtarz św. Józefa,
natomiast drugi św. Anny Samotrzeć. U wejścia do prezbiterium znajduje
się chrzcielnica marmurowa, barokowa datowana na XVII wiek. W nawie
głównej ambona z płaskorzeźbami ewangelistów na parapecie z XIX wieku.
Są także obrazy: NMP Królowa Polski i O. Stanisław Papczyński, mal. 1956
Czesław Lenczowski, rzeźby: grupa Nawiedzenia, późnorenesansowa
XVI-XVII w.; dwa posągi śś. Biskupów, barokowo ludowe XVIII w.; Chrystus
Ukrzyżowany XVIII w.; Chrystus u słupa, barokowo-ludowy XVIII w.;
krucyfiks procesyjny XVIII w. Na wieży znajdują się trzy dzwony.
Na terenie parafii znajdują się liczne kaplice. Pierwsza z nich przy kościele - kaplica poświęcona Bł. O. St. Paczyńskiemu, w której od roku 2007 spoczywają jego relikwie.
Kolejna p.w. św. Anny w Podegrodziu -
zbud. 1631 lub 1695, odnawiana 1936 oraz w 2008 roku. Jest to kaplica z
kamienia, otynkowana, kryta blachą. Prostokątna, zamknięta półkoliście.
Wewnątrz strop. Fasada nieznacznie poszerzona, z uskokowym szczytem, a w
nim wnęka z krucyfiksem. Dach siodłowy, na nim ośmioboczna wieżyczka na
sygnaturkę z hełmem baniastym. Wewnątrz ołtarz barokowy z XVII w., w
nim obraz św. Anny Samotrzeć z 1631 r. z postacią fundatora. Kaplica
otoczona jest starym murem kamiennym.
Ponadto dwie kaplice w których w niedziele sprawuje się Msze św. Pierwsza z nich to kaplica św. Józefa Oblubieńca w Gostwicy, która jest w budowie, oraz druga w Naszacowicach p.w. św. Urszuli Leduchowskiej, która jest w stanie surowym.
Należy
również dodać, że na terenie całej parafii znajduje się wiele kapliczek
i krzyży przydrożnych, a wśród nich kapliczka w Mokrej Wsi p.w. św.
Jana Nepomucena, zbud. w 1820 r., z kamienia, otynkowana, kryta blachą.
Wewnątrz rzeźba św. Jana Nepomucena, barokowo-ludowa, zapewne z czasu
budowy kaplicy, oraz druga p.w. MB Śnieżnej, murowana, wybud. w 1890
roku i wiele innych.
Źródło: tutaj
piątek, 3 czerwca 2016
Podegrodzie
Już w niedzielę kanonizacja podegrodzianina Stanisława Papczyńskiego, więc parę słów o Podegrodziu. Wychowałam się w tych okolicach, zawsze z sentymentem tam wracam. Nie ukrywam, że chętniej wracałam w te miejsca kiedy żyła moja babcia.
Gmina
Podegrodzie położona jest na lewym brzegu Dunajca, w centrum pięknej
Kotliny Sądeckiej. Leży na wysokości ok. 340 m npm. Oddalona jest od
Nowego Sącza o około 12 km. Graniczy z gminami: Chełmiec, Stary Sącz,
Łącko i Łukowica. Gmina Podegrodzie posiada piękną rzeźbę terenu, leżąc w
zalewowej dolinie Dunajca. Otoczona jest przez fliszowe wzgórza,
porozcinane licznymi wąwozami, strumieniami i lasami. Środowisko
naturalne cechuje bogactwo fauny i flory. Tutejsze lasy, łąki,
strumienie i wzgórza posiadają naturalny urok dzikości.
Pierwsze ślady obecności człowieka na terenach Podegrodzia pochodzą z okresu paleolitu górnego (ok. 20 tys. lat p.n.e.). W epoce brązu przez tereny Sądecczyzny, prowadził szlak handlowy, którym transportowany był bursztyn.
Dzięki wymianie handlowej pojawiły się nowe przedmioty wykonane z brązu
oraz naczynia gliniane, charakterystyczne dla sztuki romańskiej.
W ostatnich wiekach p.n.e., duże wpływy miały kultury: łużycka i celtycka. Wtedy pojawiły się odnalezione m.in. w Podegrodziu przedmioty codziennego użytku, a także uzbrojenie i zapinki.
Pod koniec X w. Sądecczyzna weszła w skład formującego się państwa Polskiego. Pierwszą siedzibą kasztelana sądeckiego był gród w Naszacowicach. Po jego spłonięciu, kasztelania przenosi się do Sącza Podegrodzkiego, gdzie siedzibą jest początkowo gród "Zamczysko". Istnienie grodu kończy gwałtowny pożar. Centrum osadnicze Sądecczyzny przesuwa się o kilkaset metrów na południe, na wzgórze "Grobla".
W tym samym czasie na sąsiednim wzniesieniu staje kościół datowany na
1014 (data ta była wyryta na drzwiach wejściowych). Mieściła się tu
najstarsza i największa parafia, powołana za panowania Bolesława
Chrobrego w 1014 r.
Gród "Grobla" trzy razy uległ spaleniu i trzy razy był odbudowywany.
Zabudowa Podegrodzia ciągnęła się w kierunku północnym między obydwoma
grodami. Ważniejszymi kasztelanami sądeckimi, którzy rezydowali w Sączu
Podegrodzkim byli Jan Zaprzaniec, Chwalisław, Dzierżykraj i Wydżga.
W 1241 Sączowi Podegrodzkiemu wiele zniszczeń przyniósł najazd Tatarów. Przełomowym wydarzeniem było darowanie Sądecczyzny przez Bolesława Wstydliwego św. Kindze,
jako rekompensatę za przeznaczenie jej posagu na odbudowę Małopolski po
najeździe tatarskim. Nastąpiły wówczas istotne zmiany - lokowany został
Stary Sącz (w 1278). Położenie przy szlaku handlowym wzdłuż Popradu spowodowało przejęcie wszystkich funkcji jakie sprawował dotychczas Sącz Podegrodzki przez nowe miasteczko.
W 1273 w dokumentach pojawia się nazwa Podegrodzie, jako wiejska
osada, której pierwszym sołtysem był Pysz. Po założeniu w 1280 przez św.
Kingę Klasztoru Klarysek w Starym Sączu, wieś weszła w skład
posiadłości "Panien starosądeckich"
W 1373 królowa Elżbieta Łokietkówna wprowadziła prawo niemieckie
we wszystkich dobrach klasztornych. Określone zostały wówczas wysokości
czynszów, które zobowiązani byli płacić mieszkańcy wsi. Mieszkańcy
płacili także na rzecz biskupstwa krakowskiego tzw. "świętopietrze". Sołtysem Podegrodzia w tym okresie był Jan Gostwicki.
W 1448 biskup Zbigniew Oleśnicki podniósł parafię św. Małgorzaty w Nowym Sączu do rangi kolegiaty, tworząc archidiakonat Sądecki. Wyposażył ją dobrami podegrodzkiej parafii, a ta tym samym przestała być jednostką samodzielną.
XVI w. przyniósł wsiom klasztornym duże zmiany. Powszechną formą
stała się gospodarka folwarczno - pańszczyźniana. Stopniowo likwidowane
były sołectwa, chłopów usuwano z ziemi i zakładano nowe folwarki.
Wówczas położenie chłopstwa uległo znacznemu pogorszeniu. Nowi
dzierżawcy folwarków zwiększyli pańszczyznę, chcąc osiągać jak
największe zyski. Ograniczono im także wolność osobistą: m.in. nie mogli
opuszczać miejsca zamieszkania bez zgody właściciela.
Na XVI w. przypada także powstanie pierwszej w Podegrodziu szkoły. Była to szkoła parafialna.
W 1631 wybudowana została Kaplica św. Anny. W tym również roku na świat przychodzi założyciel zakonu Marianów bł. Stanisław Papczyński.
W latach 1708-1710 Podegrodzie nawiedziła epidemia dżumy. Zmarło wówczas około 165 mieszkańców wsi.
Po I rozbiorze Polski (1772) Sądecczyzna weszła w skład państwa Austriackiego. W 1781 cesarz Józef II
rozpoczął akcję kolonizacyjną. Jego pierwszym krokiem była konfiskata
dóbr ziemskich Klarysek starosądeckich. Koloniści pochodzili głównie z
południowych Niemiec. W 1784 w Podegrodziu osiedliło się pięć rodzin ewangelickich.
W 1789 akcja kolonizacyjna została przerwana. Polacy odkupywali od
Niemców gospodarstwa, część kolonistów wyjechała, a część pozostała i
spolonizowała się.
Sytuacja chłopów za panowania Austriaków nieco uległa poprawie. Mogli
uczyć się rzemiosła, zmieniać zawód i zawierać małżeństwa bez zgody
pana. Jednak nadal nie można im było samowolnie przeprowadzać się.
W XVIII w. Podegrodzie było wsią dobrze zagospodarowaną, znajdowały
się tu siedziby cechów wiejskich, skupiających rzemieślników różnych
specjalności (m.in. garncarzy, szewców i kowalów). Pod względem
gospodarczym był to region wybitnie rolniczy, co sprzyjało także
hodowli.
W 1791 przywrócono została ponownie parafia, stając się ponownie
odrębną jednostką, a w 1831 wybudowano obecnie istniejący murowany
kościół na miejscu dawnego, drewnianego, który spłonął.
Na przełomie XIX i XX w. do życia powołano wiele instytucji: w 1883 powołano Straż Pożarną
i Kółko Rolnicze; w 1901 Spółkę Oszczędności i Pożyczek (późniejsza
Kasa Stefczyka); w 1913 Szkołę gospodyń wiejskich (obecnie Zespół Szkół
Zawodowych).
W 1914, przed bitwą pod Marcinkowicami, na plebanii w Podegrodziu kwaterował marszałek Józef Piłsudski.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 zwiększyła się
społeczna aktywność mieszkańców wsi. Działalność wznowiły organizacje
powołane przed wojną. W 1928 założono również spółdzielnię mleczarską,
przeniesioną później do Starego Sącza. W 1930 z inicjatywy Marii
Rydlównej, przy szkole rolniczej powstało Koło Gospodyń Wiejskich.
Od 1933 wieś została siedzibą gminy zbiorowej. W jej skład wchodziło
trzynaście wsi. W 1937 założony został Regionalny Zespół Pieśni i Tańca
"Podegrodzie".
5 września 1939 Podegrodzie zostało zajęte przez wojska niemieckie. W okresie II wojny światowej
Podegrodzianie aktywnie uczestniczyli w ruchu oporu. Prowadzone było
tajne nauczanie. Działalność ta została okupiona ofiarami. Ku ich
pamięci postawiono pomnik, znajdujący się koło Gminnego Ośrodka Kultury.
19 stycznia 1945 Podegrodzie zostało "wyzwolone" przez Armię Czerwoną.
W okresie powojennym nastąpił wyraźny wzrost poziomu życia wsi,
zmienił się także jej wygląd. Starą drewnianą zabudowę zastępowano
murowanymi domami. W 1955 przeprowadzono elektryfikację wsi. W 1976
powstał Gminny Ośrodek Kultury.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
środa, 1 czerwca 2016
Subskrybuj:
Posty (Atom)